Co to jest zachowek?
Zachowek to instytucja mająca zrekompensować spadkobiercom ustawowym fakt pominięcia ich w udziale w spadku po zmarłym na skutek dokonanych przez spadkodawcę rozporządzeń (darowizn dokonanych za życia lub zapisów ustanowionych w testamencie lub powołania do spadku).
Jako przykład można tu podać sytuację, gdy jeden z dwóch synów otrzymał na skutek zapisu w testamencie od rodziców dom, natomiast drugi nie otrzymał w spadku nic.
Komu przysługuje roszczenie o zachowek?
Roszczenie o zachowek przysługuje zstępnym spadkodawcy (dzieciom, wnukom, prawnukom itd.), małżonkowi, rodzicom, którzy byliby powołani do spadku z ustawy.
Wysokość zachowku, sposób ustalania
Zachowek wyraża się w określonej kwocie pieniężnej. Jej wysokość co do zasady wynosi połowę wartości spadku, jaki przypadałby uprawnionemu w przypadku dziedziczenia ustawowego. Dla określonej kategorii osób (małoletnich lub trwale niezdolnych do pracy) wartość zachowku wynosi 2/3 wartości udziału spadkowego z ustawy.
Możliwe są sytuacje, gdy uprawniony nie otrzymał jedynie części zachowku (w przypadku gdy jako jeden ze spadkobierców otrzymał w spadku tylko część z tego, co na podstawie ustawy powinno przypaść mu po zmarłym- jako przykład można tu podać sytuację, gdy jeden z dwóch synów otrzymał w darowiźnie od rodziców za ich życia dom, natomiast drugi otrzymał przedstawiający dużo mniejszą wartość samochód.)
Przy obliczaniu zachowku nie uwzględnia się zapisów zwykłych i poleceń, natomiast dolicza się do spadku, stosownie do przepisów poniższych, darowizny oraz zapisy windykacyjne dokonane przez spadkodawcę.
Roszczenie o zachowek nie przysługuje osobom:
- wydziedziczonym w testamencie,
- uznanym orzeczeniem sądu za niegodnych dziedziczenia,
- które odrzuciły spadek,
- które zawarły ze spadkodawcą umowę o zrzeczeniu się dziedziczenia,
- małżonkowi, przeciwko któremu spadkodawca przed śmiercią wystąpił o orzeczenie rozwodu lub separacji z jego winy, a żądanie to było uzasadnione,
- małżonek pozostający ze spadkodawcą w separacji.
Czas na dochodzenie zachowku
Okres, w którym można dochodzić zapłaty zachowku wynosi 5 lat od dnia otwarcia spadku (daty śmierci spadkodawcy) lub od dnia ogłoszenia testamentu.
Wynagrodzenie za prowadzenie sprawy o zachowek jest uzależnione od jego wartości (wysokość wynagrodzenia pełnomocnika zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem). W celu uzyskania szczegółowych informacji na temat tego wynagrodzenia zapraszam do kontaktu z Kancelarią.